Η νόσος του Αλτσχάιμερ είναι μια νευροεκφυλιστική διαταραχή που επηρεάζει τους νευρώνες στον εγκέφαλο, προκαλώντας την επιδείνωση τους με την πάροδο του χρόνου.
Αυτή η ασθένεια, η οποία αντιπροσωπεύει 60 έως 801 TP3T περιπτώσεων άνοιας και είναι η έβδομη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως, έχει ως αποτέλεσμα δυσκολίες στη μνήμη, τη σκέψη, τη συμπεριφορά και την ικανότητα εκτέλεσης καθημερινών εργασιών.
Τα συμπτώματα συνήθως ξεκινούν αργά και χειροτερεύουν με την πάροδο του χρόνου.
Στην αρχή, μπορεί να υπάρχει δυσκολία στην ανάμνηση πρόσφατων πληροφοριών. Με την πάροδο του χρόνου, η ασθένεια μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα εκτέλεσης καθημερινών εργασιών, όπως το μαγείρεμα ή ο καθαρισμός του σπιτιού.
Τα πιο κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν δυσκολία στην ανάμνηση πρόσφατων γεγονότων, γρήγορη λήθη πληροφοριών, αποπροσανατολισμό στο χρόνο και χώρο, δυσκολίες στην επικοινωνία και απώλεια της ικανότητας να εκτελεί καθημερινές εργασίες ή να φροντίζει τον εαυτό του.
Η ασθένεια χαρακτηρίζεται από την παρουσία εξωκυτταρικών βήτα αμυλοειδών πλακών και ενδοκυτταρικών νευροϊνιδικών μπερδέματα υπερφωσφορυλιωμένης πρωτεΐνης Tau στον εγκέφαλο.
Η ακριβής αιτία αυτών των παθολογικών αλλαγών είναι άγνωστη, αλλά έχουν προταθεί αρκετές υποθέσεις, όπως ο καταρράκτης αμυλοειδούς, η υπερφωσφορυλίωση της πρωτεΐνης Tau, η γλουταμινεργική, η χολινεργική και αδρενεργική νευροδιαβίβαση, η νευροφλεγμονή, η μιτοχονδριακή δυσλειτουργία, το οξειδωτικό στρες και η αγγειακή υπόθεση.
Η νόσος Αλτσχάιμερ θεωρείται πολυπαραγοντική και σχετίζεται με διάφορους παράγοντες κινδύνου, όπως η ηλικία, οι γενετικοί παράγοντες και καταστάσεις όπως η υπερχοληστερολαιμία, η υψηλή αρτηριακή πίεση και ο διαβήτης τύπου 2.
Η παρέμβαση σε τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου μπορεί να αποτρέψει επιπλοκές που συμβάλλουν στη γνωστική εξασθένηση ή να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Επί του παρόντος, οι θεραπευτικές επιλογές ανακουφίζουν μόνο τα συμπτώματα και δεν υπάρχει ακόμη αποτελεσματική θεραπεία για τη νόσο.
Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας να αναπτυχθούν στρατηγικές πρωτογενούς και δευτερογενούς πρόληψης για την πρόληψη της εμφάνισης ή της εξέλιξης της νόσου.
Εάν υποψιάζεστε ότι μπορεί να έχετε Αλτσχάιμερ, είναι σημαντικό να επισκεφτείτε έναν νευρολόγο.
Μπορεί να κάνει εξετάσεις για να αξιολογήσει τη μνήμη και τη λογική, καθώς και να συστήσει εξετάσεις αίματος για να αποκλείσει άλλες ασθένειες που προκαλούν αλλαγές στη μνήμη.
Αν και το Αλτσχάιμερ είναι πιο συχνό σε άτομα άνω των 65 ετών και σε περίπτωση οικογενειακού ιστορικού της νόσου, κατάθλιψης, κώφωσης και καπνίσματος, η θεραπεία γίνεται με φάρμακα που μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα και να επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου.
Δείκτης:
Ανακαλύψτε μερικές από τις στρατηγικές πρόληψης για τη νόσο Αλτσχάιμερ:
1. Γνωστική εφεδρεία
Το «γνωστικό απόθεμα» είναι μια θεωρία που εξηγεί γιατί μερικοί άνθρωποι είναι σε θέση να διατηρήσουν τις γνωστικές τους ικανότητες ακόμα και όταν έχουν εγκεφαλική βλάβη.
Είναι σαν να έχει ο εγκέφαλος ένα «απόθεμα» συνδέσεων μεταξύ των νευρώνων που μπορεί να χρησιμοποιήσει για να αντισταθμίσει αυτή τη βλάβη.
Τα άτομα με υψηλό μορφωτικό επίπεδο ή που ασχολούνται με επαγγελματικές, σωματικές, κοινωνικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες, τείνουν να έχουν μεγαλύτερο γνωστικό απόθεμα.
Αυτό σημαίνει ότι έχουν μεγαλύτερη ικανότητα να αντιμετωπίζουν εγκεφαλικές βλάβες χωρίς να παρουσιάζουν σημάδια γνωστικής έκπτωσης.
Από την άλλη πλευρά, μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο ή επαγγελματικά επιτεύγματα έχουν περίπου διπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν άνοια.
Τα άτομα που αποδίδουν καλά σε δραστηριότητες αναψυχής έχουν μικρότερο κίνδυνο να αναπτύξουν άνοια.
Έτσι, συνοπτικά, η διατήρηση του εγκεφάλου ενεργού και αφοσιωμένου μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία αυτού του «αποθέματος» και στην προστασία από τη γνωστική έκπτωση.
2. Μεσογειακή διατροφή
Η μεσογειακή διατροφή μπορεί να είναι ένας εξαιρετικός σύμμαχος για την υγεία του εγκεφάλου σας.
Είναι πλούσιο σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και ξηρούς καρπούς και περιλαμβάνει μέτρια κατανάλωση ψαριών, πουλερικών και αλκοόλ.
Επιπλέον, αυτή η δίαιτα δίνει προτεραιότητα στη χρήση του ελαιολάδου ως κύρια πηγή λίπους και συνιστά χαμηλή κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος.
Αυτή η δίαιτα είναι ευεργετική γιατί περιέχει τροφές πλούσιες σε πολυφαινόλες, ακόρεστα λιπαρά και βιταμίνες αντιοξειδωτικά, που βοηθούν στην καταπολέμηση του οξειδωτικού στρες και της φλεγμονής στον εγκέφαλο.
Από την άλλη, τα κορεσμένα λίπη, που προάγουν τη φλεγμονή, καταναλώνονται σε μικρότερες ποσότητες.
Μελέτες δείχνουν ότι η μεσογειακή διατροφή μπορεί να προστατεύσει από τη γνωστική έκπτωση και την εξέλιξη της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Μπορεί να αυξήσει το πάχος του εγκεφαλικού φλοιού, να μειώσει τον ρυθμό ατροφίας του ιππόκαμπου (μια περιοχή του εγκεφάλου σημαντική για τη μνήμη), να βελτιώσει τη δομική συνδεσιμότητα του εγκεφάλου και να μειώσει τη συσσώρευση βήτα-αμυλοειδών πλακών, που είναι χαρακτηριστικές της νόσου του Αλτσχάιμερ..
Επιπλέον, τα αντιοξειδωτικά στα φρούτα και τα λαχανικά, όπως οι βιταμίνες C και E, και τα φλαβονοειδή φυτικής προέλευσης, μπορούν να μειώσουν τη φλεγμονή και την παραγωγή ελεύθερων ριζών στον εγκέφαλο, που μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Alzheimer. in 38%. Τα ωμέγα 3, που βρίσκονται στα ψάρια, είναι επίσης πολύ ευεργετικά, καθώς μειώνουν τη φλεγμονή, βελτιστοποιούν τη μετάδοση σημάτων μεταξύ των νευρώνων και βελτιώνουν τη μνήμη και τη μάθηση.
Επομένως, η παρακολούθηση της μεσογειακής διατροφής μπορεί να είναι μια αποτελεσματική στρατηγική για την πρόληψη και την καθυστέρηση της εμφάνισης ή της εξέλιξης της νόσου του Αλτσχάιμερ.
3. Σωματική άσκηση
Η σωματική άσκηση είναι πολύ σημαντική για την υγεία του εγκεφάλου.
Μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που ακολουθούν έναν σωματικά ενεργό τρόπο ζωής έχουν μικρότερο κίνδυνο να έχουν προβλήματα με τη μνήμη και άλλες γνωστικές λειτουργίες.
Για παράδειγμα, η έναρξη της αερόβιας άσκησης μπορεί να φέρει σημαντικές βελτιώσεις στη μνήμη και σε άλλες εγκεφαλικές λειτουργίες, ακόμη και για άτομα που έχουν ήδη κάποιου βαθμού άνοια.
Σε πειράματα με τρωκτικά, η άσκηση αποδείχθηκε ότι μπορεί να μειώσει το μέγεθος των πλακών που σχηματίζονται στον εγκέφαλο στη νόσο του Αλτσχάιμερ, εκτός από τη μείωση της απώλειας νευρώνων και τη βελτίωση της χωρικής μνήμης.
Επιπλέον, η σωματική δραστηριότητα σε ηλικιωμένους μπορεί να μειώσει τους φλεγμονώδεις δείκτες στο σώμα, να αυξήσει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο, να βελτιώσει την οξυγόνωση και να αυξήσει τα επίπεδα ουσιών που διεγείρουν το σχηματισμό νέων νευρώνων και τη σύνδεση μεταξύ τους.
Επομένως, η σωματική άσκηση προστατεύει τον εγκέφαλο με διάφορους τρόπους, από τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και της παχυσαρκίας έως τη βελτίωση του προφίλ λίπους στο αίμα. Έτσι, η παραμονή σωματικά δραστήρια είναι μια εξαιρετική στρατηγική για την πρόληψη της γνωστικής έκπτωσης.
Τελικές σκέψεις
Η νόσος Αλτσχάιμερ, αν και μια καταστροφική και ανίατη επί του παρόντος κατάσταση, δεν είναι αναπόφευκτη. Οι στρατηγικές πρόληψης που συζητήσαμε – το γνωστικό απόθεμα, η μεσογειακή διατροφή και η άσκηση – είναι όλες προσβάσιμες και έχουν τη δυνατότητα να κάνουν σημαντική διαφορά.
Το γνωστικό απόθεμα, ενισχυμένο από δραστηριότητες που προκαλούν το μυαλό, μπορεί να προσφέρει μια ισχυρή άμυνα ενάντια στην εμφάνιση του Αλτσχάιμερ.
Η μεσογειακή διατροφή, με τον πλούτο των αντιοξειδωτικών και των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, μπορεί να θρέψει και να προστατεύσει τον εγκέφαλο.
Η σωματική άσκηση, ειδικά η αερόβια άσκηση, μπορεί να βελτιώσει την υγεία του εγκεφάλου και να επιβραδύνει τη γνωστική έκπτωση.
Αν και αυτές οι στρατηγικές δεν εγγυώνται την πρόληψη του Αλτσχάιμερ, προσφέρουν ελπίδα και έναν προληπτικό τρόπο αντιμετώπισης της υγείας του εγκεφάλου. Η υιοθέτηση αυτών των τρόπων ζωής μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ή την καθυστέρηση της εμφάνισης της νόσου. Το κλειδί είναι να ξεκινήσετε νωρίς και να είστε συνεπείς. Σε τελική ανάλυση, ένας υγιής εγκέφαλος είναι θεμελιώδης για μια υγιή και ικανοποιητική ζωή. Φροντίστε λοιπόν καλά τον εγκέφαλό σας – έχετε μόνο ένα.
Πηγή: ΣΙΛΒΑ, Λιλιάνα Σοφία ντα. Πρωτογενείς και δευτερογενείς στρατηγικές πρόληψης για τη νόσο του Αλτσχάιμερ. 2022. Διδακτορική Διατριβή.
